Sprinklr staakt op vrijdag 27 september. Onze webshop gaat voor een dag op zwart. De biodiversiteits- en klimaatcrisis zijn nogal urgent. Politiek, overheid: ga eindelijk klimaatbestendige regels maken voor de sierteelt. Dit hebben wij te zeggen:
Dat de consument de wereld de goede kant op zal sturen is een achterhaald idee. Politiek: het is verdorie jullie taak om de wereld te redden.
Enorm vernuftig gespind, dat gesprek over de verantwoordelijkheid voor een betere wereld. Die is jaren- en jarenlang gelegd bij de consument, da’s het deel van elke burger dat geld uitgeeft aan producten. De consument zou alles wel de goede kant op sturen en als de consument dat niet deed, nou dan wilden we kennelijk met z’n allen dat de wereld naar z’n grootje gaat. Het gesprek zo voeren was handig voor bedrijven, die konden zeggen tegen overheden: ‘regels voor ons maken hoeft niet, kijk de consument eist al van alles dus we gaan vanzelf duurzamer produceren, echt!’
Voor politiek en overheid was het ook kei-handig, die hoefden geen impopulaire beslissingen te nemen, de burger zou in hoedanigheid van consument zelf het tempo aangeven. We brengen hier graag even in herinnering hoe Onderwijsminister Arie Slob het begin dit jaar bestond om klimaatstakende leerlingen toe te spreken met woorden met de strekking: ‘niet alleen zeggen dat wij wat moeten doen, ga ook bedenken wat jullie zelf kunnen doen voor het klimaat’.
Nou, mijnheer Slob, het beslissingsniveau van de burger is een beetje dit: 1 minuut douchen of 3? Koemelk drinken of havermelk? Wel of niet op vliegvakantie? Het beslissingsniveau van u en uw collega’s is zoiets: subsidie op fossiele brandstoffen stoppen of niet? Veeteelt radicaal afbouwen of niet? Vliegen belasten of niet? Schiphol laten uitbreiden of niet? Bollenboeren middelen laten gebruiken die insecten doodmaken, of dat verbieden?
Rara wiens beslissingen hebben meer impact?
Bovendien, mijnheer Slob en collega's, de keuzes die de consument heeft zijn vaak tussen: goedkoop iets makkelijks doen (da’s dan vaak de niet-duurzame oplossing), of duur iets ingewikkelders doen (da’s dan de duurzame keuze). Hmmmmm, raar zeg dat er niet zoveel duurzaam geconsumeerd wordt. Zouden u en uw collega’s wat aan moeten doen!
Concreet voorbeeld uit onze praktijk: onbespoten tuinplanten. Kom er maar eens om. De mensen die lekker diep in het tuinieren zitten, weten er wel aan te komen. Die vermeerderen lekker van de buurvrouw, weten het marktje met de kleine kweker te vinden, of gaan met eigen auto langs hun favoriete kwekers door het hele land. Maar voor de meeste mensen is het lastig om onbespoten tuinplanten te kopen. Waar doe je dat? Als je plekken vindt (dankzij een vrijwilliger die deze site maakte is het makkelijker geworden), dan heb je vaak een auto nodig.
Voor bloemisten is het ook lastig om onbespoten tuinplanten in te kopen, want de groothandel verkoopt ze niet. Wij hebben de biologische tuinplanten voor iedereen beschikbaar gemaakt, maar dat voor elkaar krijgen heeft ons het afgelopen jaar een aardige duit gekost.
Kortom: ook bij tuinplanten is de milieubewuste keuze duur en lastig, en de niet-duurzame keuze goedkoper en op elke straathoek te krijgen. Da’s niet ok. Politiek, doe er wat aan!
Sierteelt zijn producten voor de leuk. Zorg dat ze zonder schade aan het milieu geproduceerd worden.
Kan biologische landbouw de wereld voeden? Lastige discussie. Wij hebben gewoon te weinig kennis om daar antwoord op te geven.
Voedsel is een eerste levensbehoefte. Bloembollen zijn dat niet. Tuinplanten zijn dat niet. Perkgoed is dat niet. Bloemen in een vaas zijn mooi, niet noodzakelijk. De sierteeltsector maakt dingen voor de leuk, geen eerste levensbehoefte. Dus de sierteeltsector zou ook geen vrijbrief mogen hebben voor het spuiten van middelen in het milieu die schadelijk zijn voor biodiversiteit en bodem. En ook niet voor het maken van producten die met die schadelijke middelen erop in het milieu komen te staan (kasteelt).
Politiek, overheid: zorg ervoor dat binnen vijf jaar alle bollentelers werken zonder gewasbeschermingsmiddelen die schadelijk zijn voor bodem en biodiversiteit. Da’s nogal een radicale ingreep, maar precies een ingreep die nodig is. [Lees anders nog even] (https://nos.nl/nieuwsuur/artikel/2283512-miljoen-soorten-met-uitsterven-bedreigd-wat-kunnen-we-doen.html) dat 1 miljoen van de 8 miljoen soorten op uitsterven staan. Zet de biologische bollenboeren-pioniers op een voetstuk, beloon ze en laat de anderen de gangbare telers van hen leren.
Nog een oproep aan diezelfde machthebbers: zorg dat binnen vijf jaar alle tuinplanten die in Nederland verkocht worden gifvrij zijn, zodat het onmogelijk wordt om via een plant iets in het ecosysteem te zetten dat dat ecosysteem schaadt door de middelen die erop zitten.
En consumenten: jammer, de prijs gaat er misschien van omhoog als het milieu niet meer mee betaalt aan jouw producten. Dan koop je twee zakjes bollen in plaats van drie. Maakt dat je minder gelukkig?
Maak het moeilijker om wegwerpproducten te produceren en te verkopen.
Mensen houden van bloemen, maar zouden ze dat nog doen als ze weten dat hun rozen vanuit Afrika of Ecuador zijn komen vliegen? Die rozen die ze na een week weer in de prullenbak gooien (nee, niet op de composthoop mensen, er zit veel te veel gif op!)?
Qua energieverbruik schijnt het hartstikke veel beter te zijn om bepaalde bloemen te telen in kassen in warme gebieden op de wereld, dan hoef je die Hollandse kassen niet zo warm te stoken. Maar het is toch bizar om te bedenken dat we onze bloemen die een week op een kastje staan per vliegtuig laten overkomen, nu we de gevolgen van de klimaatcrisis al behoorlijk beginnen te zien en ook al aardig weten welk menselijk lijden er nog meer volgt als we niet radicaal ingrijpen?! Dat is toch lekker door blijven violeren terwijl het schip zinkt? Laten we daarmee ophouden. En omdat wij de consument in ons zo moeilijk kunnen bedwingen, moet de overheid dat voor ons doen.
Voorzetje: zet een maximum op de uitstoot van een product dat maar eenmalig en kortstondig gebruikt wordt. En nee, dat mag niet gecompenseerd worden met een boom planten of andere uitruil. Of hef meer belasting op de import van dit soort producten.
Jaja, consument: het leven wordt duurder. Maar met ongelofelijk veel ongebruikte kleding in de kast en al het eten dat we gemiddeld weggooien, moet de gemiddelde consument het makkelijk kunnen lijen, toch? Trouwens, met wat minder producten voor de leuk zijn we echt net zo gelukkig. Kijken naar een vogel die langs vliegt, maakt ook gelukkig. En dat is gratis. Als ze er straks nog zijn.
En producenten: wees creatief. Uiteindelijk willen we allemaal bijdragen aan een mooie, gezonde wereld voor iedereen op deze planeet, toch? En niet aan de afbraak ervan? Misschien moeten allerlei mensen wat anders gaan doen. Er is genoeg te doen in het weer opbouwen van de planeet. En als de overheid goed ingrijpt, is daar ook wat in te verdienen.