Zelf een mooie border aanleggen in je tuin? Natuurlijk kan je dat! We geven je tips om zelf een een mooie border samen te stellen die past bij jouw tuin en bij jouw smaak. Daar gaan we.
Stap 1: bepaal bodem en ligging
Hoe zorg je dat straks alles weelderig groeit?
Dat begint bij het kiezen van de juiste planten voor jouw border. De bodem en de lichtval zijn de belangrijkste factoren bij het kiezen van planten.
Wat voor bodem heeft je border?
- Ligt er tuinaarde? Top: dat is heel gemiddeld en voedzaam, bijna alles groeit in tuinaarde. Fris het een beetje op als het er al lang ligt, met wat compost.
- Ligt er bouwzand? Dan moet je aan de slag!
- Ligt je tuin op klei? Dan doe je er goed aan om je grond wat luchtiger te maken.
- Ligt je tuin in zand/duin-gebied? Kies dan planten die daarbij passen.
Hier lees je meer info over de bodem in je tuin en hoe je die kan verbeteren.
Ligt je border in de schaduw, half-zon of zon?
Iedere plant heeft weer een andere voorkeur voor het aantal zonuren. Plant jij schaduwplanten in je zonnige border, dan heeft je plant geen enkele kans van slagen. En zonplanten gaan niks voor je doen op een plek met schaduw. Kies dus zorgvuldig de juiste planten voor de lichtinval in jouw border. Hier kan je ongeveer vanuit gaan:
- Zon: minstens zes uur volle zon
- Halfzon / Half-Schaduw: tussen 3 en 5 uur volle zon, ook plekken waar zonlicht door het bladerdek speelt.
- Schaduw: tot 3 uur zon
Let op: dit geldt voor de situatie midzomer.
Hier lees je meer info over het meten van de lichtinval in je tuin.
Stap 2: welke wensen heb je voor je border?
Stijl en functie
Wil je strak, symmetrisch, rustig? Wil je alles in één tint? Wil je vooral insecten voeden en doen de looks er niet zo toe? Wil je eten uit je border? Wil je de hele zomer boeketjes plukken om weg te geven?
Doe vooral lekker inspiratie op op het wereld wijde web, in tuinbladen en bij tuinen van de buren! Zo kom je erachter wat je mooi vindt, en dat kun je een beetje gaan kopieren bij het uitzoeken van je planten.
Of kijk natuurlijk rond bij ons voor inspiratie!
De nieuwbouwtuin van Sprinklr-klant Jesse heeft golvende borders
Stap 3: deel je border in in drie of vier lagen
Verschillende hoogtes
Voor een lekker levendige border is het mooi om lage planten te combineren met hogere planten. Bij het uitzoeken van planten is het handig om te denken in lagen:
- bodembedekkers (tot 15cm)
- lage planten (tot zo'n 50cm)
- planten tussen 50-100cm en planten die nog hoger groeien
- Een heester of boom erbij is helemaal top, als je daar ruimte voor hebt
Die lagen kunnen mooi achter elkaar, dus de rand van de border laag, daarachter planten die wat hoger groeien en achterin de planten die het allerhoogst groeien.
Maar je kan de boel ook een beetje laten verspringen. Zeker in borders die niet strak tegen een schutting liggen maar bijvoorbeeld in een cirkel midden in een gazon.
Stap 4: weet hoeveel planten je nodig hebt per m2
Meten is weten
Meet je border: hoeveel vierkante meter wil je vullen? En weet dan: gemiddeld gaan er zo'n 9 planten per vierkante meter.
Maar het kan nogal verschillen: van sommige planten heb je er 15 nodig om een vierkante meter te vullen, en een vlinderstruik die heel groot wordt vult zo een halve vierkante meter. Bij planten staat meestal aangegeven hoeveel je er per m2 nodig hebt. Bij ons vind je het in de specificaties op de plantpagina.
Geduld
Besef ook: als je geduld hebt en niet meteen een supervolle border wil het eerste groei-jaar, dan kun je best net iets onder het aangegeven cijfer gaan zitten. Hoewel de groei natuurlijk ook een beetje afhangt van de omstandigheden in je tuin.
Stap 5: maak een lijst met 20 favoriete tuinplanten
Bodem en lichtinval
Stel je filter in op jouw lichtval: dus zon, half-zon of schaduw. Noteer de planten waarvan je denkt: wow, die zijn prachtig (denk hierbij weer even aan stap 2)!
Lagen
Zorg dat je een paar bodembedekkers hebt, en planten in elke categorie groeihoogtes, de eerder genoemde lagen uit stap 3.
Wintergroen
Veel prachtige bloeiers gaan in de winter ondergronds en laten dus een kale plek achter tot ze in maart/april weer boven de grond uitpiepen. Da's misschien niet erg voor een border waar je niet op uitkijkt vanuit je huis, maar vaak willen mensen toch ook nog iets groens hebben in de winter. Zorg dus dat er straks ook wat wintergroene planten in je border terecht komen.
Bloeiboog
Zorg er ook voor dat je wat planten hebt die bloeien in april-mei-juni. Dat je wat zomerbloeiers hebt, en dat je ook iets hebt dat bloeit in het najaar. Voor je eigen plezier en natuurlijk ook fijn voor de bij. Zo zorg je het hele seizoen voor voedsel.
Geef bijvoorbeeld in je favorietenlijst elke plant een kleurtje per bloeiperiode. Voorjaar is groen, zomer geel en najaar oranje. Zo zie je in één keer of je in alle seizoen wat bloei hebt.
Deze border bloeit nog in het najaar
Stap 6: maak de tekening voor je border
Stylingtips
Je hebt nu een lijst met de planten die je graag wil hebben. Je hebt de hoogtes ervan, en de licht-wensen van die planten kloppen met de ligging van je border. Je hebt ook wat wintergroen en in elk seizoen bloei. Perfect!
- Als je wat rust wil in je tuin, dan moet je misschien niet alle 20 soorten terug willen laten komen in je border. Hoe groter je border, hoe meer planten je kwijt kan natuurlijk (:
- Maak groepen planten, niet per eentje maar per drie, vijf of zeven (oneven, dat ziet er wat natuurlijker uit).
- Heb je een grote border van meer dan 4m2? Kies dan een paar planten die je terug laat komen voor een gevoel van eenheid. Bijvoorbeeld drie groepen van drie dagkoekoeksbloemen.
- Zet de bodembedekkers en lagere planten vooraan, laat de grotere planten daarachter lekker verspringen.
- Grassen zet je niet in groepjes, maar laat je door je border verspringen. Dat wuift het mooist.
Nu kan je de tekening gaan maken. Geen zorgen, je hoeft niet te kunnen tekenen. Als jij hem maar snapt ;)
En dan komt het leukste, planten shoppen! Ga voor biologisch gekweekte, vaste planten. Zo hebben jij en de bijen en vlinders jarenlang plezier van je border. Alvast veel plantplezier!
