Saffraan, die rood-gele draden die Spaanse en Midden-Oosterse gerechten die typische diepe smaak en geur geven, groeit uit een krokusbolletje. En die kun je gewoon in je eigen (potten)tuin telen! Lees onze tips voor eigen oogst van 'het rode goud'.
Wat is saffraan?
Specerij
Saffraan is de specerij die gemaakt wordt van de stampers van de Crocus sativus, de saffraankrokus. Per bloem verschijnen er drie lange, rode stampers. Die worden geoogst, gedroogd en luchtdicht bewaard. Na een of twee jaar is de saffraan goed op smaak en geur.
Waar wordt saffraan voor gebruikt?
Paella en bouillabesse zijn beroemde gerechten die hun typische kleur en smaak danken aan saffraan. Ook in de Midden-Oosterse keuken wordt saffraan veel gebruikt. Saffraan kleurt het eten goudgeel, en voegt een diepe smaak toe. Een paar draadjes zijn al genoeg om een pan vol te kleuren en op smaak te brengen.
Waarom is saffraan zo duur?
Saffraan wordt ook wel 'het rode goud' genoemd omdat het zo duur is. Een kilo saffraan kost tienduizenden euro's, voor 1 gram zijn tussen de 150 en 250 bloemen nodig.
Die bloemen moeten allemaal met de hand worden geplukt, en de stampers moeten met de hand worden verwijderd. Daarna moet saffraan nog gedroogd en goed bewaard worden om op smaak te komen. Super arbeidsintensief dus, vandaar dat het zo duur is.
Waar wordt saffraan geteeld?
Iran is een grote producent van saffraan. Ook in Spanje wordt saffraan geteeld. Er zijn ook kleinere saffraantelers dichterbij huis, bijvoorbeeld in Frankrijk en België.
Juist kleinschalig kan het weer interessant zijn om saffraan te telen, voor wie het zelf wil doen zonder dat er laag betaalde arbeiders nodig zijn om de teelt winstgevend te krijgen.
De bloem van de saffraankrokus, de rode draadjes zijn de saffraan
Teel je eigen saffraan!
Wat heeft de saffraankrokus nodig om goed te groeien?
Crocus sativus bloeit in het najaar, in oktober. Planten doe je liefst in de zomer, in juli, augustus of september.
- Het is belangrijk dat de grond waarop de saffraankrokus staat niet te zompig wordt: zeker in de winter mag de grond niet te nat staan. Kies dus een plek uit waar in de winter geen plassen water blijven staan.
- In september en oktober heeft het bolletje/plantje liefst veel zon en slechts af en toe een buitje zodat het wel genoeg water krijgt om goed te groeien.
Hoe plant je een saffraankrokus?
Stop de bol zo'n 5 tot 10cm onder de grond, op onderlinge afstand van zo'n 5 à 10cm.
Kan je saffraan in een pot telen?
Jazeker, bij een nat najaar en natte winter is dat misschien zelfs makkelijker. Een pot kun je droog zetten als het weken maar niet ophoudt met regenen, waardoor je de zompigheid die saffraankrokussen de das om doet kan vermijden.
Kies wel voor lekker grote potten. Minstens 25cm diep, en meer dan 25cm in diameter.
Saffraankrokus kan in een ruime pot, waarbij het water goed weg kan.
Kan de saffraanbol in de winter in de grond blijven?
Jazeker, saffraankrokus kan in gunstige omstandigheden zelfs verwilderen. Daar heeft de bol goed gedraineerde grond voor nodig en een koude winter.
De bol zal elk jaar wat groter groeien, waardoor de kans toeneemt dat de bol niet maar één bloem per jaar geeft, maar misschien wel drie achter elkaar.
De bol van een saffraankrokus
Hoe oogst je saffraan?
Begin van de bloei
Houd je bolletje goed in de gaten, want saffraan bloeit maar ongeveer acht dagen.
- Liefst oogst je in het begin van de bloei, als de bloem voor het eerst helemaal open gaat.
- Pluk de bloem dan vroeg op de dag, en doe dat dicht bij de grond zodat je de bol stimuleert om nog een bloem te maken.
- Neem de geplukte bloem mee naar je keuken, en haal zorgvuldig met duim en wijsvinger (of een pincet voor de preciezelingen) de rode stampers uit de bloem. Dat doe je gemakkelijk door dicht bij het hart van de bloem de stampers vast te pakken en eraf te knijpen/draaien.
Hoe verwerk je saffraan?
Net geoogste stampers zijn nog geen saffraan. Ze geven wel al lekker geel af (: De smaak moet zich nog ontwikkelen. Dat doe je door saffraan te laten drogen, de stampers moeten nog zo'n 80% van hun gewicht verliezen: da's allemaal vocht dat verdampt.
- Je kan de stampers een paar dagen laten drogen in de zon. Je kunt de stampers ook bij een hele lage temperatuur (een graad of 35) een paar uur in de oven leggen.
- Daarna stop je de stampers in een luchtdicht glazen potje en zet je de pot donker en koel weg.
Heb je geduld? Dan wacht je een jaar voor je de saffraan gebruikt voor het beste resultaat.
Hoe gebruik je saffraan in een gerecht?
Saffraan kost zoveel werk! Dus wil je de maximale smaak halen uit elk draadje.
- Laat de saffraan minstens een uur in een beetje water weken, zodat alle geur en kleur uit de draden goed loskomt.
- Dat beetje water gebruik je dan, met draden, in je gerecht. Soms wordt ook aangeraden de draden zelfs 24 uur te laten weken.
- Met geduld en voorbereiding haal je dus het meest uit je saffraan.
Waar komen onze saffraankrokussen vandaan?
Biologisch geteeld
Deze krokusbolletjes zijn biologisch geteeld door John en Johanna Huiberts. John en Johanna zijn de pioniers van de biologische bloembollenteelt in Nederland.
John Huiberts tussen zijn biologisch geteelde tulpen
Met maar liefst 75 hectare biologische gecertificeerde grond in Noord-Holland telen ze zo'n 15 miljoen biologische bloembollen per jaar. Daarmee bewijzen ze dat bollenteelt wél kan zonder kunstmest en zonder chemische bestrijdingsmiddelen.
De saffraankrokus bestel je nu hier, zolang de voorraad strekt. Vanaf 1 september zijn ook alle andere bollen van John en Johanna weer bij ons te bestellen. Krokusjes, tulpen, allerlei verwilderingsbollen en meer!
