Je droomtuin aanleggen, van een plak tegels een groen paradijs maken, dat willen we allemaal wel. Maar hoe pak je dat aan? Je begint bij het maken van een ontwerp, en das echt niet zo ingewikkeld als het klinkt. In dit blog nemen we je mee langs de eerste drie stappen: je brengt het licht in kaart, doet bodemonderzoek en je maakt de tekening.
Stap 1: Breng in kaart hoeveel zon er in je tuin valt.
Zon, half-zon en schaduw
Dit is ongelofelijk belangrijk, omdat je planten moet kopen die passen bij hoeveel licht je hebt. Schaduwplanten branden weg in de zon, en zonplanten kwijnen weg in de schaduw. Ja, er zijn heel veel meer te gekke planten te krijgen voor veel zon. Maar echt, als je weinig zonlicht hebt, ga dan vol voor die schaduwtuin met schaduwplanten. Anders worden niet alleen die planten maar ook jij doodongelukkig. En het is zonde van je geld. Wij noemen:
- Zon: minstens zes uur volle zon
- Half-Zon: tussen 3 en 5 uur volle zon
- Schaduw: tot 3 uur zon
Bepaal de ligging
Oké, hoe weet je nou of je veel zon hebt of niet? Eerst bepaal je de ligging van je tuin: Noord-Oost-Zuid-West. De zon komt op in het Oosten, en gaat onder in het Westen. De zon trekt haar lijn rond de evenaar. Dus tuinen op het Zuiden hebben het langste zon. Dat zijn de echte Zon-tuinen. Tuinen op het Noorden zijn het donkerst, dat zijn echte schaduwtuinen. Teken de loop van de zon maar uit, bijvoorbeeld met een kompas (in je telefoon) en krijt op je tegels.
Teken de ligging van je tuin als hulpmiddel op de grond.
Maak een schets
Behalve de ligging zijn objecten nog een bepaler van hoeveel zon er valt in je tuin. Een boom. Een flat. Een schuur. Hoeveel zon gaan die straks tegenhouden?
Nog iets om rekening mee te houden: de hoogte van de zon. Eind winter, staat de zon laag. Maar in de zomer staat de zon natuurlijk een stuk hoger, en valt er dus in veel gevallen wel zonlicht op plekken die ze in de winter niet krijgen. Ook belangrijk om te bedenken voor het intekenen van die zomerzitjes op namiddag of –ochtendplekken!
Je maakt de tekening op het licht mid-zomer. Pak gewoon een vel, schets de vorm van je tuin. Maak vlakken per zon – half-zon en schaduw. En geef dat met kleuren aan.
Maak een plattegrond van de hoeveelheid zonuren in je tuin per gebied.
Stap 2: Bekijk de bodem!
Voor je ook maar één plant in de grond stopt, moet je weten wat voor bodem je hebt. Want zonder goede bodem, geen goede groei. En op heel specifieke bodemsoorten, kun je niet elke plant planten. Er is heeeel veel te vertellen over bodem, we houden het hier nu vrij simpel. We gaan hier alleen vaststellen: is je grond geschikt voor planten. En heb je geen waterprobleem. Wil je meer weten over bodemsoorten? Lees dan dit blog over tuingrond.
Geen zand?!
Bij nieuwbouwhuizen waar nooit getuinierd is en bij dit soort tuinen waar vooral tegels liggen, is er flinke kans dat er vooral bouwzand in je tuin ligt. En dat is geen goed nieuws. De meeste planten kunnen daar niks mee. Zand is namelijk een heleboel grove korrels bij elkaar. Water sijpelt daar zo uit weg, bovendien blijft er geen voedsel in hangen. Er ontstaat weinig bodemleven.
Heb je alleen bouwzand, dan moet je echt aan de slag. De bovenste 25cm van je tuin is het belangrijkst. Dat moet goede aarde zijn. Je kan die toplaag afgraven en afvoeren. Vervolgens laat je Big Bags komen, wij raden die van Bio-Kultura aan. Dan meng je eerst de dan bovenste 10cm zand met een deel van de tuinaarde. Daar bovenop stort je de echte aarde.
Let op: dit doe je natuurlijk nádat je het ontwerp van je tuin hebt gemaakt, zodat je dit niet doet waar je je terras gaat maken. Dat zou zonde wezen.
Graaf een gat om je bodem te onderzoeken. Hier zie je bouwzand, das niet best!
Water?!
Er zijn planten die het lekker vinden om nat te staan met hun voeten, maar de meeste planten houden daar niet van, zeker niet in de winter. In sommige tuinen is het erg nat. Soms komt dat doordat de tuin lager ligt dan die van de buren, door hoog grondwaterpeil. Hoe dan ook is het fijn om te weten omdat je dan bijvoorbeeld wat kunt ophogen, of een vijver kan aanleggen waar overtollig water in opgevangen kan worden.
Breng de natte plekken van je tuin in kaart, en weet dat je daar iets anders moet dan de gemiddelde plant neerzetten.
Stap 3: Wensen inventariseren + ontwerp tekenen
Wat wil je van je tuin? Wil je vooral bloemen? Wil je eruit eten? Wil je vogels? Wil je hommels en bijen? Een egel? Van wat voor stijl houd je? Houd je van recht en wit? Houd je van weelderig en krom? En wie in huis mogen er mee beslissen? Het zijn nogal wat dingen om rekening mee te houden, met het tekenen van een tuin.
Gebruikswensen
Het is handig om te beginnen met de gebruikswensen en de praktische wensen. Die kan je vaak meteen intekenen. De rest van de wensen vormen zich daar omheen. Als er nog plek is (:
Voorbeelden van gebruikswensen zijn: was ophangen, fietsenhok, zandbak, trampoline, regenton, composthoop, bankje in de zon.
Vergeet ook de praktische dingen niet:
- Wil je dingen opbergen?
- Is het wel handig om de eettafel op het verste punt te doen, alleen te bereiken via een heel smal kringelpaadje?
- Wil je ergens een kraan?
- Een kruidentuin is echt handiger bij de keuken in plaats van achterin.
Oké, tijd voor styling! Hiervoor moet je lekker gaan kijken naar plaatjes, wat vind je mooi? Engelse country stijl? Lekker strak en recht? Of juist veel kronkelpaadjes met boomschors. Pinterest je suf, of trek die tuinboeken uit de kast.
Tips voor de tekening
Denk vooral aan de zichtlijnen vanuit huis. Een flink deel van het genieten van je tuin doe je vanachter glas. In de winter moet er ook wat moois te zien zijn, dus denk ook aan planten voorin die groen blijven in de winter, of die een mooi ‘winterbeeld’ geven, zoals dat in jargon heet.
Maak ook vast een wensenlijst voor planten, als je die al hebt. En zet die ook vast globaal in je tekening. In de volgende stap gaan we de planten preciezer intekenen.
Dan gaan we nu al die elementen in de tekening verwerken. Met uit stap 1 de lichtval natuurlijk in gedachten! Dat is een hele puzzel waar je lekker de tijd voor moet nemen. Neem er zeker twee weken voor, en blijf perfectioneren. Dan heb je de tekening voor je droomtuin!
Hoe nu verder?
Maar hoe ga je die droomtuin nou realiseren?! In het blog Hoe ontwerp je een tuin? Deel 2 helpen we je met het kiezen van de juiste planten. Daarna volgt de laatste stap: het maken van een budget + aanvalsplan. Want die droomtuin, die hoeft niet in één week af. Als je maar begint.