Wat is voor jou genoeg? Lees de inspirerende speech van Sprinklr-oprichter Suus, en je gaat het je ook afvragen.
Suzanne gaf deze speech tijdens de overdrachtceremonie, waarbij het eigendom van Sprinklr B.V. in januari 2023 overging van de oprichters en aandeelhouders naar een stichting. Als ondernemers durven kiezen voor genoeg in plaats van voor winstmaximalisatie, dan kunnen bedrijven enorm veel betekenen voor de maatschappij.
De speech van Suus
Wat ongelofelijk bijzonder om hier te staan op dit voor ons zo betekenisvolle moment: de overdrachtsceremonie. Vandaag gaan we Sprinklr overdragen aan haar missie: biodiversiteitsherstel. Aan de ene kant is dat een enorm droge juridisch-technische stap. Maar aan de andere kant is het voor ons een enorm emotionele stap. Ik ga mijn best doen om beide uit te leggen.
Achter mij zien jullie het prachtige decor dat Mieke, onze ontwerper, heeft gemaakt.
Aan de linkerkant, voor jullie, zien jullie het kapitalisme uitgebeeld.
De extractie economie. Het is de economie, eigenlijk de maatschappij, waar we nu met z’n allen al een paar honderd jaar inzitten. Dit gaat over het onttrekken van grondstoffen voorbij onze planetaire grenzen of 4 cent betalen aan degene die je kleren heeft gemaakt.
Het is ook het bosje bloemen uit Afrika dat een week op je tafel staat. Een economie waarin veel van de kosten voor een product niet in de prijs berekend zijn, maar betaald moeten worden door de maatschappij.
Aan de rechterkant zien jullie de groene economie.
Een economie die helemaal in balans is met de planeet, waarin het vooral draait om welzijn en minder om welvaart. Waarin geen grondstoffen verloren gaan, waarin geen schade toe wordt gebracht aan de planeet, op wat voor manier dan ook.
Waar zit Sprinklr?
We zitten met Sprinklr nu gelukkig niet helemaal aan de linkerkant van de schaal.
- We verkopen biologische planten, dus planten die gekweekt zijn zonder chemische bestrijdingsmiddelen en zonder kunstmest.
- Onze tuinplanten worden ook nog eens zonder extra warmte geteeld. Dus geen gas.
- En we zetten ons enorm in voor biodiversiteit.
En het gaat ons ook vandaag, met deze overdracht, helaas niet lukken om helemaal aan de rechterkant te komen. Een bedrijf zijn in deze huidige tijd en helemaal daar in dat rechterpuntje zitten, dat is voorlopig nog utopie.
Maar met de overdracht die we vandaag doen komen we wel flink verder naar het groen.
We gaan niet langer alleen handelen in duurzame zaken, we worden in de kern duurzaam: we zorgen er met de overdracht voor dat Sprinklr zelf duurzaam georganiseerd is.
Want wat we vandaag doen gaat niet over de inhoud van Sprinklr, niet over wat we verkopen en hoe we verkopen. Het gaat over hoe Sprinklr georganiseerd is.
Over governance. Over bedrijfsstructuur. We gaan de aandelen in de huidige vorm en het eeuwige winstrecht dat ze hebben verscheuren en overdragen aan Stichting Sprinklr Impact.
Toen ik begon met ondernemen had ik natuurlijk geen enkele ervaring in het opzetten van een bedrijf. Een van de hoogtepunten uit het eerste jaar, 2016, was geselecteerd worden voor de incubator van Flora Holland. Zij hielpen jonge ondernemingen in de sierteelt om verder te groeien. Het was onze inwijding in de start-up cultuur. Allerlei gastdocenten kwamen langs om te vertellen over ondernemerschap, en dat was altijd een ongeveer zo:
je moet zo snel mogelijk op zoek naar je ‘market-fit’
Je moet snel en veel experimenteren, en zodra je weet: hebbes, dit is mijn product, dit is mijn gat in de markt. En dan moest je gaan schalen als een razende.
Komt in deze context dit plaatje iemand bekend voor?
Het is een groeilijn. Dit is de zogenaamde hockeystick.
Dat is waar alle start-ups naar op zoek zijn: naar deze groei: van niks naar voorzichtig dan hoppa naar exponentiele groei. En dit is ook het plaatje dat je nodig hebt om investeerders te vinden.
En eerlijk: ik heb ook volop meegedaan aan dat plaatje. Investeerders willen snelle groei en wij hadden heel hard investeerders nodig. Dit was in de tijd dat ik al niet meer kon slapen van de geldzorgen. Dus in de avonduren probeerde ik, heel lief geholpen door Jaap, dit scenario na te bootsen.
Wat ook hoort bij die hockeystick: de gedachte dat je dankzij die hele snelle groei je bedrijf binnen een paar jaar goed kan verkopen. Waardoor de investeerders en oprichters snel goed kunnen verdienen.
De zogenaamde exit.
En, sorry lieve investeerders van het eerste uur, hoewel ik vermoed dat jullie dit allang wisten, om eerlijk te zijn heb ik nooit het gevoel gehad dat ik Sprinklr wilde verkopen. Een paar jaar na onze eerste investeringsronde werd dat gevoel heel concreet.
We waren bijna failliet, Sprinklr leek niet van de grond te komen. We moesten op zoek naar nieuwe investeerders. In die zoektocht sprak ik ook met een grote partij. Die schetste, zonder onze cijfers te kennen: nu een kwart miljoen erin, dan expansie naar meerdere Europese landen, dan nog een miljoen erbij, en dan verkopen. Allemaal rijk!
Maar Lied en ik voelden toen heel sterk: da’s niet onze route. Wij passen helemaal niet in die start-up cultuur. Want al het geld dat erin gaat, moet er ook ooit weer uit. En wat blijft er dan over van Sprinklr?
Laat ons maar lekker MKB’en en het hier in Nederland rete-goed doen. Laat ons maar lekker vechten voor biologische teelt hier in Nederland en organisch groeien.
Lied en ik zijn ook nogal bezig met iets anders wat de hockeystick ook zou kunnen uitbeelden… Wat als we zeggen dat het jaar 1800 ongeveer hier ligt.
Dan verbeeldt de hockeysticklijn de hoeveelheid CO2 in de atmosfeer.
Ja, als je dit echt tot je door laat dringen besef je: we zijn totaal focked, want die lijn die stijgt nog steeds. En hier bovenop hebben we te maken met een biodiversiteitscrisis.
Bij Sprinklr zijn we natuurlijk dagelijks bezig met biodiversiteit.
We doen ons best om mensen te inspireren leefgebied te creëren voor vogels, insecten en bodemdieren. Iedereen kan iets doen op zijn paar vierkante meter. Maar dan moet biologische kweek wel de norm zijn.
Hieraan werken voelt elke dag als iets te geks om te doen. Het voelt ook fantastisch om het gesprek over gif binnen de sierteelt aan te jagen. Ik denk dat iedereen bij Sprinklr voelt: we zijn iets zinnigs aan het doen met z’n allen.
Maar de echte oplossing voor de klimaatcrisis ligt in systeemverandering.
Want de systemen kloppen niet. De structuren die liggen onder onze economie, die zijn de oorzaak van de ellende. Dat de gewenste bedrijfsgroei en die CO2-lijn hetzelfde zijn, is natuurlijk geen toeval.
En daarom wilden we ook onze eigen structuur aanpassen.
Zoals we met biologische planten laten zien dat er een alternatief is voor gangbare planten met pesticiden, zo willen we met ons nieuwe, duurzame bedrijfsmodel, laten zien dat er een alternatief is voor het model van winstmaximalisatie.
Namelijk een bedrijfsmodel dat draait om het creëren van maatschappelijke waarde.
We willen een structuur die staat voor de groene economie die opereert binnen de grenzen van de planeet. We willen structuur die garandeert dat Sprinklr in de toekomst altijd voor de missie aan het werk is. En we willen een structuur die voorkomt dat een van onze opvolgers op een dag toch denkt: verkopen aan Bol.com die handel!
De bedrijfsstructuur waar we voor hebben gekozen heet Steward Ownership.
Deze structuur heeft twee uitgangspunten:
- de winst dient de missie
- zelfbestuur
Deze twee principes zorgen ervoor dat er niet zomaar geld kan worden onttrokken uit Sprinklr en dat er nooit een financiële prikkel is tot verkoop, tenzij dat goed is voor Sprinklr zelf. En tijdens een praatje over deze bedrijfsvorm, zagen wij op een groot scherm
‘Wat is genoeg?’
Niet: wat is het maximale wat je hieruit kan halen, maar wat is genoeg? Dat bleef hangen bij ons. Het is de vraag die iedereen zich zou moeten stellen.
En wij stelden ‘m ook.
Wat is genoeg voor ons? Een gewoon salaris, da’s genoeg voor ons.
Want als je erover nadenkt is het ook bizar dat ik als oprichter van Sprinklr een gigantische smak geld kan maken. Terwijl: Sprinklr is gebouwd met eindeloos veel hulp. En ook veel onbetaalde hulp.
De helft van de mensen die hier staat heeft keihard voor Sprinklr gewerkt, gebuffeld, rugpijn gehad, zwetend in busjes gezeten, eindeloos verhuisd, heeft altijd klaargestaan voor Sprinklr. Echt, jullie zijn allemaal fantastisch!
Met heel veel mensen hebben we de waarde van Sprinklr gecreëerd.
Ook alle kwekers. Daar hebben ook alle klanten aan bijgedragen. Het voelt voor ons, voor Liedewij en voor mij, dus alleen maar kloppend om die waarde niet voor onszelf te houden, maar bij een stichting te leggen. Bij de missie te leggen.
En mijn hemel, onze fantastische aandeelhouders. Helemaal geen Rupsjes Nooit Genoeg. Echt heel bijzonder: zij zijn akkoord gegaan met een beperkt en tijdelijk rendement. Zoals Arne, een onze impactinvesteerders zei:
In dit geval maakt het beperken van financieel rendement méér impact mogelijk.
Voor de groene economie zijn veel meer van dit soort investeerders nodig. Wij zijn ze echt eeuwig dankbaar. Dit geldt voor alle ooit bij Sprinklr betrokken investeerders, dankzij jullie staan we nu hier.
Nog een keer nadrukkelijk ook bedankt voor het team dat in het begin aan de opbouw van Sprinklr heeft gewerkt. Niemand heeft daar toen een salaris voor ontvangen, met het idee: als er ooit winst komt, krijgen we vast iets terug. En ook zij gaan mee en geven hun winstrechten aan de stichting.
Door dit alles is het nu mogelijk geworden om Stichting Sprinklr eigenaar te maken van Sprinklr BV.
Gisteren heeft de notaris alles afgerond, dus het is echt supervers. Sprinklr kan nu niet meer verkocht worden.
Het enige dat de Stichting doet is erop toezien dat Sprinklr B.V. onderneemt volgens de missie: het herstellen van biodiversiteit.
Lied en ik zijn straks als directeuren in dienst van de B.V. en geen aandeelhouders meer. Hoe het juridisch allemaal in elkaar zit, dat vind je op onze website, dat wordt hier misschien iets te technisch inhoudelijk. Maar ik wil wel even ingaan op de vraag die we al vaak kregen: wat gebeurt er dan met de winst?
We gaan met de B.V. gewoon door met ondernemen en alles wat daarbij hoort. We zijn rete ambitieus. We willen dat biologische planten de norm worden, wat betekent dat er nog heel veel moet veranderen.
We willen een gezond bedrijf zijn en blijven.
Bij een gezond bedrijf hoort ook: spek op de botten hebben voor barre tijden. De komende jaren zal de winst dus daarvoor gebruikt worden, en voor het afbetalen van de inlegde bedragen van de aandeelhouders.
Met winst zullen we uiteraard ook investeren in het bedrijf, zoals een gezond bedrijf doet. En als dat allemaal lukt, dan zal Sprinklr B.V. de winst inzetten volgens de missie: het herstellen van biodiversiteit. Dat kan dus ook zijn: onze planten goedkoper maken. Want ook voor een B.V. is er de vraag: wat is genoeg?
Zoals we met Sprinklr reuring brengen in de sierteeltsector en met de kwekers laten zien dat biologisch wel mogelijk is, zo willen we met deze bedrijfs-stap laten zien dat ondernemen met een echt duurzame bedrijfsstructuur ook mogelijk is.
Toen ik Lied zes jaar geleden vroeg om mede-oprichter te worden van Sprinklr zei ze in eerste instantie ‘nee’. Ze dacht dat je alleen een goede ondernemer kan zijn, als op z’n minst een beetje gedreven wordt door ego.
Gelukkig ben je er wel voor gegaan, want niets is minder waar. Deze stap is allemaal bij jou begonnen. Jij bent de eerste die die vraag ‘wat is genoeg? al zelf stelde. En ik ben heel blij en trots dat we hier nu samen deze stap maken.
Maar we hopen dat we met deze stap meer mensen kunnen inspireren om op deze manier te ondernemen.
De problemen waar we voor staan zijn urgent en bedrijven kunnen wél onderdeel zijn van een oplossing.
Dat lukt niet alleen met duurzame ondernemers, daar zijn ook echte impactinvesteerders nodig. Dus geen investeerders die alleen nog investeren in groen maar hetzelfde rendement verwachten als in de extractie economie.
Er zijn impactinvesteerders nodig die ook regelmatig denken: ‘wat is genoeg’. Die snappen dat de hockeystick in deze kant van de economie niet bestaat.
Het is een lange en hobbelige weg geweest. Met heel veel juridisch advies. Met enorm veel notariswerk. Deze bedrijfsstructuur is een relatief onbegaan pad, en we delen heel graag onze opgedane kennis met iedereen.
Onze statuten komen online en we staan echt open voor iedereen die meer wil weten over hoe de constructie in elkaar zit.
Om de aarde leefbaar te houden, moeten we met z’n allen onze schouders eronder zetten. En moeten we beseffen dat ‘maximaal’ niet past bij dit plaatje.
En het is een ongelofelijk bijzonder om daar met dit fantastische team, op kantoor en in de loods, iedere dag met een echt groene economie bezig te zijn.
Wij voelen dat we Sprinklr met z’n allen gebouwd hebben.
Iedereen die hier is heeft bijgedragen. En omdat we ook met z’n allen nodig zijn voor een echt groene economie, willen we samen met jullie het ceremoniële moment van overdracht gaan doen. Het is tijd om met z’n allen Sprinklr over te dragen aan de missie!
Speech door Suzanne van Straaten, uitgesproken op donderdagmiddag 26 januari 2023 in het Pakhuis van Sprinklr in Amsterdam Noord.
