De Nederlandse gangbare bollenteelt van voorjaarsbloeiers is in drie jaar tijd flink minder giftig geworden, blijkt uit onderzoek van Pesticide Action Network Nederland. Daar zijn wij best een beetje trots op. Trots op de hele biobeweging: de pionierende bollenboeren die laten zien dat het anders kan, de activistische burgers, de kritische journalisten en alle kopers van bio die lieten zien: wij willen het anders!
Maatschappelijke onrust en het gifvrije alternatief
Verhalen in de media
De media bleven afgelopen jaren maar verhalen maken over pesticiden, ook over gifgebruik in de Nederlandse bollenteelt. Burgers roerden zich en meerdere groepen buren spanden een proces aan tegen lelieboeren in hun buurt, daarin bijgestaan door Urgenda. Waterschappen trokken aan de bel om te vertellen dat er zoveel pesticiden in ons toekomstige drinkwater zit, dat drinkwater flink duurder dreigt te worden.
Er verscheen de afgelopen jaren veel over pesticiden en de bollenteelt in de media
Een helder alternatief
Tegelijkertijd tekende het alternatief voor deze giftige bollenteelt zich steeds helderder af: biologische bollenteelt waarbij helemaal geen pesticiden worden gebruikt. Biologische bollenpioniers John en Johanna Huiberts vertelden onvermoeibaar overal hun verhaal en delen overal hun kennis.
Onder meer biobollenverkoper Natural Bulbs maakte biologische bollen online voor iedereen verkrijgbaar. En Sprinklr begon overal van de daken te schreeuwen dat biologische bollen bestaan en wist in een paar jaar tijd duizenden nieuwe bio-klanten aan zich te binden.
2024 versus 2021
Grote afname gifgebruik gemeten in gangbare herfstbollen
In 2021 deed PAN NL een onderzoek, gesteund door Sprinklr, naar de stand van zaken in de gangbare bollenteelt. Toen zat op 95% van de onderzochte bloembollen iets van een pesticide, met een gemiddelde van 6,9 verschillende soorten bestrijdingsmiddelen.
In 2024 herhaalde PAN NL het onderzoek. Nu werden er 1,7 verschillende middelen gevonden. Ook het gehalte van de gevonden middelen is in die paar jaar tijd flink gedaald: van 0,92 naar 0,15mg/kg.
"We moeten de sector een flinke pluim geven," zegt Margriet Mantingh van PAN NL die het onderzoek leidde.
"Het is een geweldige stap vooruit, waar de sector hard voor heeft gewerkt. Het zou mooi zijn als ze nu de smaak te pakken krijgen en in gaan zien dat gifvrije teelt ook mogelijk is."
De gifvrije bollenvelden van Huiberts Biologische bollen
Resultaten onderzoek 2024
Opvallende weetjes
Nog wat weetjes uit het onderzoek dat je hier helemaal kunt downloaden.
- Er zijn ook twee biologische bollen naar het lab gestuurd, daar is niks op gevonden.
- Ook onder de gangbare bollen waren er drie bollen waar helemaal niks op gevonden is, tot grote vreugde van PAN NL.
- Wel is de inmiddels verboden stof prochloraz aangetroffen op een krokusbol, wat volgens PAN NL duidt op illegaal gebruik.
In 2021 zat op 18 van de 21 bloembollen die onderzocht werden een middel dat verboden was. Ook hierin is dus veel verbeterd in drie jaar tijd.
Ondanks deze vooruitgang, zullen gangbare telers nog verdere stappen moeten ondernemen om voor hun eigen gezondheid, het bodemleven én insecten veilige bollen te produceren.
Op zomerbollen wel meer gevonden
PAN NL wijst erop dat in een onderzoek in 2023 naar pesticiden op zomerbollen (o.a. dahlia's) wel veel meer werd gevonden, gemiddeld 8,1 pesticiden per bol met een gemiddeld gehalte van ruim 6 mg/kg. "Mogelijk zijn zomerbollen lastiger te telen," zegt Mantingh van PAN NL.
Biologische bloembollen
Pluim voor gangbaar, pluim voor de bio beweging!
Het is geweldig hoe gangbaar in beweging is gekomen en keihard aan het werk is om pesticidengebruik terug te dringen. Van harte!
Dit is ook een moment voor alle activisten, pioniers en andere strijders tegen pesticiden om het succes te vieren en trots te zijn. De hele bio-beweging, PAN NL, de burgers die naar de rechter stapten, de journalisten die kritische verhalen maakten en diep de materie indoken: het heeft vruchten afgeworpen!
De biologische telers die het alternatief toonden: 'het kàn zonder gif', waardoor het onmogelijk werd om te blijven zeggen dat pesticiden noodzakelijk zijn.
De bio-verkopers en bio-kopers die samen de markt voor biologische bollen de afgelopen jaren lieten groeien waarmee ze aantoonden: burgers vinden gifvrije bollen enorm belangrijk en willen er ook wat meer voor betalen.
Dankzij de druk die samen is opgebouwd, is de gangbare sector in beweging gekomen. Laten we dat vieren! En laten we de strijd niet opgeven tot de Nederlandse bollenakkers pesticide-vrij zijn!
Dank aan alle Sprinklr-klanten die meer over hebben voor bio, ook jij hebt geholpen om de gangbare sector te verduurzamen. Onze betrokkenheid heeft zin!
Team Sprinklr in de biologische bollenvelden van Huiberts
