De hazelaar is een bekende wilde plant die al in januari bloeit met z'n katjes. De vrucht van de hazelaar is de hazelnoot. Moet je wel even geduld voor hebben, de hazelaar geeft pas vrucht na een jaar of 7 à 10.
Water
Zeker in de eerste twee jaar heeft de hazelaar in droge periodes nog extra water nodig. Bij extreme en lange hittegolven met droogte is het verstandig om af en toe 's avonds flink water te geven.
Hoe weet je nou of je hazelaar water nodig heeft? Als de blaadjes in de ochtend slap hangen, dan heeft 'ie dorst.
Na een paar jaar kan je hazelaar het leven zelf wel aan, dan is 'ie groot genoeg.
Licht
Staat liefst in zon of half-zon. Kan ook schaduw aan.
Grond
Hazelaars groeiden oorspronkelijk in het wild met name op de hoge zandgronden, in Zuid-Limburg en in de binnenduinen. Voor in de tuin: voedselrijke, vochthoudende bodem. Gemiddelde tuinaarde is prima.
Groei
Een vooral brede struik tot wel 4,5 meter breed. De hazelaar wortelt oppervlakkig en is vaak al vanaf de voet vertakt. De schors is glad en bruin. De jonge takken zijn borstelig behaard. Groeit lekker de breedte in, kan wel 4,5 meter breed worden met meerdere stammen.
De bruine jonge twijgen zijn enigszins behaard, de oudere bast gaat na enkele jaren iets afbladderen. De dofgroene bladeren zijn eveneens behaard en voelen daardoor een beetje ruw. In de herfst kleuren ze bruingeel.
De sierlijke mannelijke katjes zijn al voor de winter zichtbaar maar openen tegen eind februari. Uit de bladknoppen groeien de kleine rode vrouwelijke onopvallende bloemen.
Bloei
De hazelaar is een 'naaktbloeier': de plant bloeit als 'ie nog geen bladeren heeft. De mannelijke bloemen zitten in de katjes en zijn al in de zomer aanwezig in de oksels van de bladeren. Ze gaan pas bloeien in januari/februari en kunnen bloeien tot april.
De vrouwelijke bloemen zitten met drie tot vier stuks in een klein knopje bij elkaar. Tijdens de bloei zijn alleen de rode stijlen met de stempels te zien. De wind doet de bestuiving, als alles goed gaat. Goede bevruchting kan verstoord worden doordat de katjes het stuifmeel te vroeg lozen of door bevroren bloemen.
Snoei
Eventueel eind februari/maart of juni dood hout en kruisende takken afsnoeien. Corylus avellana / hazelaar is goed te snoeien en kan ook als haag gebruikt worden. Als je niet snoeit, groeit 'ie uit naar z'n brede natuurlijke vorm, die prachtig is. Snoei bevordert wel de notenoogst, maar dat speelt pas na een jaar of tien.
Eetbaar?
De hazelaar draagt pas na een jaar of zeven à tien vrucht. Nog even geduld dus, maar wie weet heb je dan ook wat. Hazelnoten zijn een bron van vitamine E. Een handvol bevat ongeveer 50% van de aanbevolen dagelijkse hoeveelheid.
Om goed rijp te worden is er wel behoorlijk wat warmte nodig, en in een koud Nederlands jaar kan het zijn dat je hazelnoten helemaal niet rijp worden.
Biodiversiteit
Komen er eenmaal nootjes aan je hazelaar, dan doen gaaien, muizen en eekhoorns ermee aan de haal.
Er is ook nog een beestje dat jij misschien minder vindt, maar niet zonder de hazelaar kan. Van de hazelnootboorder krijg je gelukkig pas last als je hazelaar oud is en vrucht draagt. Het vrouwtje legt een eitje in de hazelnoot wanneer de vruchtwand nog zacht is. De larve boort zich later, lekker volgevreten, door de verhoute wand naar buiten. De larve verpopt vervolgens in de bodem.
Winter
Verliest in de winter zijn blad, maar is goed winterhard. Kan wel tot -30°C aan.
Weetjes
Duizenden jaren geleden werden vissersboten gemaakt van hazelaartwijgen, die bespannen werden met huiden. Hazelaartakken werden ook gebruikt bij het bouwen van lemen hutten, de gevlochten takken werden tussen houten palen bevestigd en daarna bestreken met leem en stro.
Familie
Berkenfamilie / Betulaceae.
Tuiny Forest pakket
De Hazelaar is onderdeel van het Tuiny Forest pakket.
