Lekker met je snoeischaar je wintertuin opfrissen op een vroege zonnige voorjaarsdag. Het wegknippen van je oude plantdelen is zo'n fijne tuinklus! Maar wanneer doe je dat nou precies? En waar moet je allemaal op letten? Wij geven je tips!
Vaste planten en plantdelen
De levenscyclus van een vaste plant
Vaste planten zijn planten die jarenlang meegaan in je tuin. Ze komen elk jaar weer terug. De meeste vaste planten verdwijnen in de winter voor een gedeelte, of helemaal, onder de grond. Al het blad boven de grond sterft in de herfst/winter af en wordt bruin. Dit noemen we de oude plantdelen.
De plant gaat in rust om energie te maken onder de grond, voor het voorjaar. Dan komt de plant met nieuwe groei, nieuwe stengels en blad, weer naar boven.
Wintergroen
Wintergroene planten blijven in de winter ook boven de grond in leven. Dat blad sterft dus niet af. Wil je in de winter niet alleen tegen afgestorven planten aan kijken? Plant dan wat wintergroen of groenblijvend, het liefst op plekken die je vanuit je raam goed ziet.
Een echte vroege voorjaarstuin met bloembollen, oude plantdelen en fris nieuw groen.
Waarom wachten met knippen tot het voorjaar?
Winterklaar
Vroegah, leerden we allemaal dat we de tuin 'winterklaar' moesten maken. Lekker al dat lelijke bruin, die oude plantdelen, in het najaar al afknippen en met een kale tuin de winter in. Opgeruimd staat netjes!
Misschien fijn voor jouw oog, maar niet fijn voor je planten, en ook niet fijn voor al het leven in je tuin. De natuur heeft het rommeltje van afgevallen blad en oude plantdelen namelijk hard nodig.
Beschermen tegen vorst
Ten eerste beschermen de oude plantresten de plant zelf tegen vorst die nog kan komen. Een restje van rommel houdt de wortels net wat warmer, als natuurlijke mulch.
Schuil- en woonplek
Ook gebruiken de beestjes de oude plantresten als schuil- en woonplek. Hoe biodiverser je (potten)tuin is, hoe meer gespuis er tussen dat oude blad krioelt, hoe meer zich vastklampt aan die bruine staken die omhoog staan of aan die uitgebloeide, bruine bloemen en zaaddozen. Echt, het kan er bomvol zitten. En al dat leven (soms in slaap) wil je juist niet weggooien.
Heb je wel eens de zaaddozen van planten als de Kaardebol, of Zonnehoed gezien in de winter? Prachtig toch! Zonde om weg te knippen, en vogels eten er graag alle zaden uit. Zo help je die ook weer de winter door.
De zaaddozen van de Zonnehoed in de winter, zo mooi om te laten staan!
Wanneer knip je dan wel?
Afhankelijk van de temperatuur
Over het algemeen wacht je tot halverwege / eind maart met wegknippen, maar nu het steeds warmer wordt kan dat wat verschillen. Kijk wanneer de nieuwe groei boven de grond piept, dat is meestal een goed moment.
Nu het steeds vroeger lente wordt is het wel raadzaam om niet al te vroeg er op los te gaan knippen. Er kan natuurlijk nog altijd vorst komen, IJsheiligen is pas in mei. Met vorst is een lekkere warme laag van oude plantdelen rond je piepkleine jonge plant wel zo fijn.
Kan jij je inhouden tot april? Ook helemaal goed! Zorg wel dat de nieuwe groei niet teveel in gedrang komt.
Hoe knip je ze weg?
Wees niet bang
De oude plantdelen zijn dode plant, dus wees niet te bang. Je bent niet aan het snoeien in een levende plant. Het hoeft allemaal niet zo netjes en precies, ga gewoon ratsj ratsj met je scherpe snoeischaar aan de slag.
Pas natuurlijk wel een beetje op de nieuwe groei, daar wil je niet in knippen. Want als er dan toch nog vorst komt in april, loopt je jonge plant daar schade van op.
Knip de oude plantdelen weg met een schepre snoeischaar.
Wat doe je met de afgeknipte plantdelen?
Chop and drop
De Engelsen zijn meesters in natuurlijk tuinieren, en blijkbaar ook in het bedenken van hele snappy tuinspreuken. Chop and drop gebruiken ze als spreuk voor het afknippen van de oude plantdelen. En daaruit maak je meteen op: je laat ze gewoon naast je plant op de grond vallen, die afgeknipte stukken!
Zo kan alles wat er nog in leeft veilig een ander heenkomen zoeken, en voed je meteen de bodem. Je creëert als het ware een laag mulch voor je jonge aanplant. En dat maakt deze tuinklus nog een stuk sneller en makkelijker. Opruimen hoeft niet!
Je oude plantdelen zitten vol leven. Leg ze dus terug op de bodem zodat al dat leven in je tuin blijft.
Waarom moet je ze wegknippen?
Licht en ruimte
Als ze zo goed zijn voor het leven in je tuin, en een beschermlaag vormen, waarom zou je ze dan überhaupt wegknippen?
Je knipt de oude plantdelen weg om de nieuwe groei meer licht en meer ruimte te geven. Zo simpel is het.
Ook bij wintergroene planten kan je het oude blad wat wegknippen om meer ruimte te geven aan nieuw blad. En bij die prachtige grassen hetzelfde, knip ze gerust een stuk korter.
Je doet het natuurlijk ook een beetje voor jezelf. Een fris begin, lekker rommelen in je tuin of op je balkon. Goed voor het gemoed, klaar voor een nieuw tuinierjaar!
