, Lavendula
Heerlijk, de geur van lavendel! Haal je hand door zo'n bloeiende bos en je ruikt Zuid-Frankrijk. Dit zonnige geurwonder met grijsgroen blad en bloeiaren vol nectar is favoriet bij bijen en hommels. Lavendel houdt van droge, kalkrijke grond, volle zon en weinig gedoe. Perfect voor borders, haagjes en potten.
Is lavendel inheems?
Nee, lavendel is niet inheems in Nederland. Lavandula angustifolia komt oorspronkelijk uit het Middellandse Zeegebied, denk maar aan de Franse Provence! Veronicastrum virginicum ‘Lavendelturm’ is afkomstig uit Noord-Amerika. Wordt wel veel gebruikt in natuurlijke tuinen vanwege haar hoge biodiversiteitswaarde. En Zeelavendel komt oorspronkelijk uit Zuidoost-Europa en West-Azie en is geen inheemse zeekustsoort.
Op welke plek groeit lavendel het liefst?
Zon, ja graag! Half-zon kan ook. Lavendel kan goed tegen (zee)wind, denk aan die heides in de volle zon waar de wind doorheen jaagt. Kan dus goed op een open plek in de tuin. Maar ook in een goed doorlatende pot op je balkon.
Op welke grond groeit lavendel?
Lavendel wil grond waar een teveel aan water makkelijk uit weg kan stromen. Zandgrond is prima. Potgrond of gemiddelde tuingrond kun je eventueel mengen met zand of grond om de grond wat luchtiger en minder vochtvasthoudend te maken.
Wanneer moet ik lavendel planten?
Je kunt lavendel het hele jaar door planten, behalve in de winter vanwege de kans op vorst.
Kan ik lavendel planten in een pot?
Jazeker! Lavendel doet het goed in een pot, zolang er een gat in de bodem zit voor de afwatering. Gebruik luchtige potgrond gemengd met zand of lavagruis. Geef water bij droogte.
Hoe groeit lavendel?
Lavendel groeit lekker bossig met aan dunne stengels langwerpige blaadjes. Afhankelijk van de soort zijn de blaadjes groen, groengrijs of zelfs zilverachtig. Bovenaan de stengel groeien de aarvormige bloemetjes. De lila en paarse kennen we allemaal, maar er zijn ook roze of zelfs witte bloeiers. Lavendel groeit als een compacte halfheester van ongeveer 40 tot 60 cm hoog en breed. Zonder snoei wordt ze houtig van onderen. Jaarlijks snoeien houdt haar bossig en fris.
Hoe bloeit lavendel?
- De Lavendel angustifolia Hidcote is een compacte soort Engelse lavendel en bloeit in juli-september met donkerpaarse bloemetjes aan dunne stengels die boven de bossige plant uitsteken. Heeft zilvergrijs blad en wordt zo'n 40 cm hoog. Mooi laagblijvend dus voor in de border of als haag.
- De Lavendel angustifolia Rosea bloeit in juli-september met lichtroze bloemetjes. Zo zoet! Heeft grijsgroene blaadjes en wordt zo'n 40cm hoog.
- Zeelavendel (Limonium latifolium) geen echte lavendel, bloeit in juli–september met een wolk van lila–blauwe bloemetjes op vertakte stengels. De bloemen zweven bijna en trekken veel bestuivers.
 Lavendel angustifolia Hidcote
|
 Lavendel angustifolia Rosea
|
 Zeelavendel (Limonium latifolium)
|
Hoe kan ik lavendelolie maken?
Doe gedroogde lavendelbloemen in een glazen pot en overgiet met een neutrale olie (zoals amandelolie). 3 weken op een warme plek laten trekken, afzeven, klaar!
Is lavendel goed voor biodiversiteit?
Absoluut! Zie die bijen en hommels zoemen. Met al die bloemetjes genoeg nectar voor iedereen!
Hoe droog of nat moet lavendel staan?
Lavendel kan tegen droge omstandigheden en heeft dus weinig water nodig. Maar tijdens hete dagen kan de plant wel uitdrogen, zeker als je haar in een pot houdt. Verschrompelende blaadjes duidt op verdroging: geef haar dan een lekker dompelbadje. Laat tussen gietbeurten door de aarde wel goed uitdrogen want lavendel houdt niet van natte voeten. Laat haar dan twee dagen droog staan en geef weer water. In de winter hoef je er niet naar om te kijken.
Tuinier je in potten onder de blote lucht (dus niet onder een afdak) dan kan lavendel snel te nat staan door alle regen die in de pot blijft hangen. Zorg ervoor dat een teveel aan water goed weg kan door bijvoorbeeld een laagje hydrokorrels onderin de pot te stoppen of de potgrond te mengen met een paar handjes zand.
Hoeveel voeding heeft lavendel nodig?
Lavendel heeft weinig nodig, ze groeit het best op schrale grond. Eventueel een handje compost in het voorjaar is voldoende, maar mag je best overslaan.
Wanneer moet ik lavendel snoeien?
Om lavendel mooi bossig en compact te houden snoei je haar in het voorjaar, na de eerste vorst, ongeveer tot een derde terug. Dit doe je als je alweer nieuwe takjes uit ziet lopen. Je snoeit niet helemaal tot op het kale hout, want dan stopt ze met groeien. Je laat op elke stengel nog een paar verse uitlopertjes zitten. Daar komt weer nieuwe bloei van!
Kan ik lavendel verplaatsen?
Ja, maar liever niet als lavendel al groot is. Verplanten doe je bij voorkeur in het voorjaar of de vroege herfst. Zorg dat je een flinke kluit meeneemt.
Wat doe ik met uitgebloeide lavendel?
Je kunt de bloemen van lavendel afknippen voor geurzakjes of laten staan tot na de winter: ze blijven lang decoratief.
Is lavendel winterhard?
Lavandula angustifolia (Hidcote en Rosea) is goed winterhard in Nederland, zolang de grond goed doorlatend is. In natte winters of in pot kan ze het lastig krijgen. Veronicastrum virginicum ‘Lavendelturm’ is volledig winterhard en verdraagt strenge vorst moeiteloos. Zeelavendel) is redelijk winterhard (tot ongeveer -15 °C), maar gevoelig voor natte winters.
Is lavendel groenblijvend?
Lavandula angustifolia (Hidcote en Rosea) is half wintergroen. Het grijsgroene blad blijft bij zachte winters zitten, maar kan deels afsterven bij strenge vorst. Veronicastrum virginicum ‘Lavendelturm’ en Zeelavendel zijn niet wintergroen. De planten sterven bovengronds volledig af in de winter om in het voorjaar weer terug te komen.
Hoe kun je lavendel vermeerderen?
Lavendula is na een jaar of drie à vier wel over haar mooiste fase heen, ondanks het snoeien (dat je wel of niet gedaan hebt). Dan wordt ze kaal, gaat ze minder bloeien en wordt het meer een houtige struik dan een mooie, bloeiende plant. Dan is het tijd om haar weg te doen, helaas. Wil je een nieuwe plant laten groeien? Of weggeven? Lavendel stekken kan! Neem in de zomer halfhoutige stekken van 8–10 cm, verwijder de onderste blaadjes en zet in zanderige stekgrond. Houd licht vochtig tot ze wortelen.
Hoe ver plant je lavendel uit elkaar?
Lavendel plant je met een afstand van 30 tot 40cm van elkaar, dat is genoeg om mooie bossen te vormen. Dat komt neer op 7 tot 9 planten per m2.
Is lavendel eetbaar?
Ja, lavendel is eetbaar voor mensen, maar met mate! Vooral de bloemen worden gebruikt in thee, koekjes of als geurstof. Voor dieren is lavendel niet giftig, maar grote hoeveelheden kunnen laxerend werken.
Weetjes over lavendel
Als je die heerlijke geur ook in de winter bij je wilt houden, kan je de bloemen van de Lavendula oogsten en laten drogen. Je knipt de bloemstengels vroeg in de bloeiperiode af, in juli, en liefst nog voor de ochtendzon haar stralen op de bloemen heeft laten vallen, maar wel de dauw van de blaadjes verdampt is. Dit voorkomt schimmels én is het moment waarop de concentratie oliën het hoogst is. Je knoopt het als een bundeltje bij elkaar en hangt het te drogen op een koele, donkere plek.
Welke soorten zijn er?
- Lavandula angustifolia ‘Hidcote’: Compacte soort (tot 40 cm hoog) met donkerpaarse bloemetjes. Perfect voor lage haagjes en potten. Zeer geurend.
- Lavandula angustifolia ‘Rosea’: Lichtroze bloeiende lavendel met dezelfde compacte groei als ‘Hidcote’. Wordt ca 40 cm hoog. Subtiel en bijenvriendelijk.
- Veronicastrum virginicum ‘Lavendelturm’: Geen echte lavendel, maar een vaste plant met opgaande lilapaarse bloemaren.
- Limonium latifolium (zeelavendel): Ook geen lavendel, maar wel een prachtige droogteminnende vaste plant met ijle wolkjes van paarse bloei.
- Lavandula angustifolia ‘Alba’: deze soort bloeit met witte bloemen en heeft net als paarse lavendel een heerlijk geurend blad en bloemen.
Hoe kan ik lavendel combineren met andere planten?
Lavendel combineert prachtig met siergrassen, salvia, kattenkruid, echinacea, duizendblad of zonnehoed. Kies droogteminnende, zonaanbiddende soorten. Zet lavendel ook gerust tussen je moestuinplanten: het geurige blad verjaagt bladluizen.
Tot welke familie behoort lavendel?
Lavendel hoort tot de lipbloemenfamilie (Lamiaceae).
Kies voor biologische lavendel van Sprinklr!
Met onze biologische tuinplanten kies je voor krachtig en gezond groen in de tuin. Zonder pesticiden en kunstmest gekweekt. Klaar om jouw tuin en de biodiversiteit te verrijken.
Haal meer gezoem naar je tuin – bestel jouw biologische lavendel hieronder!
